کد مطلب:295045 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:211

نامگذاری حضرت مریم در قرآن


همانگونه كه نامگذاری مردان در قرآن مطرح شده، از نامگذاری زنان نیز در قرآن سخن به میان آمده است.

«اذ قالت امرات عمران رب انی نذرت لك ما فی بطنی محررا فتقبل منی انك انت السمیع العلیم. [1] .

(به یاغد آورید) هنگامی را كه همسر عمران عرض كرد: خداوندا! آنچه را در رحم دارم برای تو نذر كردم كه «محرر» (و آزاد برای خدمت خانه تو) باشد، از من بپذیر كه تو شنوا و دانایی».

«فلما وضعتها رب انی وضعتها انثی واللَّه اعلم بما وضعت و لیس الذكر كالانثی و انی سمیتها مریم و انی اعیذها بك و ذریتها من الشیطان الرجیم، [2] .

ولی هنگامی كه او را فروگذار (و او را دختر یافت) عرض كرد: خداوندا! من او را دختر آوردم (ولی خدا از آنچه او به دنیا آورده بود آگاه بود) (و سپس گفت:) پسر، همانند دختر نیست (و دختر نمی تواند وظیفه ی خدمتگزاری معبد را همانند پسر انجام دهد) و من او را «مریم» [3] .

نام گذاردم و او و فرزندانش را از (وسوسه های) شیطان رانده شده، در پناه تو قرار می دهم». [4] .

در زندگی زن عمران وقایع زیادی اتفاق افتاده است، لكن قرآن هر واقعه ای را نقل نمی كند. اصولا قرآن آیینه تمام نمای كلام خالق هستی است، لذا هر چه در قرآن ذكر گردیده، حامل درسی جهت


زندگی انسانهاست. قرآن نامگذاری زن عمران را به عنوان عملی كه باید سرمشق تمام انسانها باشد آورده است. در نتیجه، اولین درس این كریمه، پرارزش بودن امر نامگذاری فرزندان است، درس دوم آنكه زن نیمی از پیكر اجتماع است، لذا نامگذاری این بخش مهم از اجتماع، خالی از اهمیت نیست. باید با كمال تاسف گفت: لبه ی تیز تیغ تهاجم اسامی بیگانه، به سوی نامگذاری دختران هدف گرفته شده و روز به روز به تعداد اسامی وارداتی افزوده می گردد و در این میدان، بر اثر غفلت مدیران فرهنگی، ناآگاهی پدران و مادران و...، دشمن برنده بوده است،فقط نگاهی كوتاه به بعضی از بخشنامه های اداره ی ثبت احوال و رویت نامهای مجاز، این غفلت و سهل انگاری مشاهده می گردد. متاسفانه در این ارتباط كتابهای بس خطرناك، برای مبارزه با نامهای خودی به بازار آمده است، لكن هیچ متولی برای اعتراض بر این موضوع پیدا نمی شود.

همان گونه كه در صدر این فصل به آن اشاره شد، نامگذاری یكی از سنتهای الهی است. خداوند برای اجرای این سنت، گاهی با فرستادن ملكی، نام انتخاب شده را به بشر معرفی می كند (مانند آنچه در آیات سابق گذشت) و در برخی مواقع خداوند با الهام و تلقین بر قلب انسانها، نام برگزیده ی خود را بر سر زبان انسانها، می سازد.

گرچه از ظاهر آیات در نامگذاری حضرت مریم علیهاالسلام این گونه استفاده می شود كه نامگذاری به دست زن عمران صورت گرفته است، لكن به نظر می رسد این نام نیز برگزیده ی خداوند تبارك و تعالی باشد و به وسیله ملكی بر زبان زن عمران جاری شده باشد.



[1] سوره ي آل عمران، آيه ي 35.

[2] سوره ي آل عمران، آيه ي 36.

[3] مريم در لغت زن عمران، به معناي «زن عبادتكار» است.

[4] برگرفته از تفسير نمونه، ج 2، ص 393 - 396.